روغن زیتون از میوه درخت زیتون به دست میآید. زیتونها شسته و آسیاب میشوند و خمیر حاصل سپس تحت فشار قرار میگیرد تا روغن استخراج شود. درخت زیتون، بومی منطقه مدیترانه است و روغن زیتون یک جزء اصلی در غذاهای مدیترانهای محسوب میشود. این روغن قرنهاست که برای مصارف پخت و پز، آرایشی و دارویی استفاده میشود.
انواع روغن زیتون
روغن زیتون یک چربی سالم و همه کاره است که میتوان از آن به روشهای مختلفی استفاده کرد. می توانید از آن برای پخت و پز، تهیه سالاد، سس و حتی بهعنوان مرطوب کننده پوست و مو استفاده کنید. روغن زیتون براساس نحوه فرآوری و اسیدیته طبقه بندی میشود که در ادامه آنها را بررسی میکنیم:
-
روغن زیتون بکر: این نوع روغن زیتون بدون استفاده از حرارت و مواد شیمیایی از زیتون استخراج میشود و نسبت به روغن زیتون تصفیه شده، طعم و بوی قویتر و نقطه دود پایینتری دارد و برای پخت و پز با حرارت کم و سالاد مناسب است. روغن زیتون با اسیدیته 1 تا 2 درصد، بکر در نظر گرفته میشود.
-
روغن زیتون فرابکر: این نوع روغن زیتون از بهترین نوع زیتون کامل و با استفاده از روش پرس سرد استخراج میشود و بهترین نوع روغن زیتون برای سلامتی شماست. از هیچ گونه حرارت یا مواد شیمیایی برای تصفیه آن استفاده نمیشود و طعم و بوی قوی و میوهای منحصر به فردی دارد. این روغن نقطه دود پایینی دارد و برای استفاده در سالاد و چاشنی زدن مناسب است. اسیدیته این روغن باید کمتر از 0.8 درصد باشد.
-
روغن زیتون تصفیه شده: این نوع روغن زیتون با استفاده از گرما و مواد شیمیایی تصفیه میشود. طعم و بوی ملایم و نقطه دود بالایی دارد، بنابراین برای پخت و پز با حرارت بالا مناسب است. روغن زیتون با اسیدیته بیش از 2 درصد، تصفیه شده در نظر گرفته میشود.
هنگام خرید روغن زیتون، مهم است که نوع روغنی را که نیاز دارید در نظر بگیرید. اگر به دنبال روغنی هستید که برای پخت و پز با حرارت بالا استفاده شود، روغن زیتون تصفیه شده بهترین انتخاب است. اگر به دنبال روغنی هستید که طعم و بوی قوی داشته باشد، روغن زیتون فرابکر بهترین انتخاب است.
خواص روغن زیتون برای سلامتی
روغن زیتون منبع خوبی از چربیهای غیراشباع سالم است، همچنین حاوی آنتی اکسیدانها و ویتامین E است و فواید زیادی برای سلامتی دارد، از جمله:
-
کاهش خطر بیماری قلبی: روغن زیتون میتواند به کاهش کلسترول LDL (بد) و افزایش کلسترول HDL (خوب) کمک کند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف روغن زیتون میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را تا ۳۰ درصد کاهش دهد.
-
کاهش خطر سکته مغزی: طبق مطالعات انجام گرفته، مصرف خوراکی روغن زیتون میتواند خطر سکته مغزی را تا ۴۱ درصد کاهش دهد.
-
بهبود سلامت مغز: روغن زیتون به بهبود حافظه و یادگیری کمک میکند، همچنین میتواند خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را کاهش دهد.
-
کاهش خطر ابتلا به سرطان: روغن زیتون ممکن است به کاهش خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان، از جمله سرطان پستان، سرطان روده بزرگ و سرطان پروستات کمک کند.
-
بهبود سلامت گوارش: روغن زیتون میتواند به بهبود هضم غذا و یبوست کمک کند. این روغن، خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و سنگ کیسه صفرا را کاهش میدهد.
-
کاهش التهاب: روغن زیتون دارای خواص ضدالتهابی است و میتواند به کاهش التهاب در بدن و بهبود علائم بیماریهایی مانند آرتریت و روماتیسم مفصلی کمک کند.
-
کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2: روغن زیتون میتواند به تنظیم سطح قند خون کمک کند و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد.
-
تقویت سیستم ایمنی بدن: خوردن روغن زیتون میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و مبارزه با عفونتها کمک کند.
-
کاهش وزن: روغن زیتون سرشار از چربیهای سالم است و خوردن آن میتواند به شما احساس سیری بدهد و به کاهش وزن کمک کند.
-
تسکین درد عضلات و مفاصل: روغن زیتون مالیدنی میتواند برای ماساژ عضلات و مفاصل دردناک استفاده شود. این روغن ممکن است به کاهش درد و سفتی کمک کند.
-
تقویت سلامت استخوانها: روغن زیتون میتواند به جذب کلسیم کمک کند و این امر به تقویت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان منجر میشود.
-
کاهش درد قاعدگی: ماساژ شکم با روغن زیتون میتواند به آرامش عضلات و کاهش درد قاعدگی کمک کند.
روغن زیتون برای سرخ کردن
روغن زیتون فواید سلامتی زیادی دارد، اما این فواید در دمای بالا از بین میروند و استفاده از این روغن برای سرخ کردن مناسب نیست. روغن زیتون نقطه دود پایینی دارد و در دمای پایینتر (نسبت به سایر روغنها) شروع به دود کردن میکند و مواد مضری را تولید میکند که برای سلامتی مضر هستند. همچنین، طعم روغن زیتون در دمای بالا تغییر میکند و طعم نامطبوعی به غذا میدهد. از طرفی روغن زیتون نسبت به سایر روغنها گرانتر است و استفاده از آن برای سرخ کردن مقرون به صرفه نیست. روغن آفتابگردان، روغن کانولا و روغن هسته انگور بهترین روغنها برای سرخ کردن هستند.
طبع روغن زیتون
روغن زیتون از نظر طب سنتی طبع گرم و خشک دارد و دارای خواص ملین، ضد نفخ، قابض و ضد رطوبت است. البته طبع روغن زیتون میتواند با توجه به نوع آن، نحوه تهیه و منطقهای که در آن تولید شده است، کمی متفاوت باشد. توجه داشته باشید که مصرف بیش از حد روغن زیتون میتواند عوارضی مانند خشکی پوست، یبوست و سردرد ایجاد کند. افراد گرم مزاج و افراد دارای بیماریهای کبدی و صفراوی باید در مصرف این روغن احتیاط نمایند. مصرف روغن زیتون با مصلحاتی مانند کاهو، خیار، کدو، اسفناج، لیمو، ترنج و انار یا مصرف آن به همراه غذاهای سرد و تر، طبع این روغن را تعدیل میکند.
روغن زیتون بی بو بهتر است یا بابو؟
-
روغن زیتون با بو بهطور طبیعی از زیتون استخراج میشود. این فرآیند شامل له کردن زیتون و سپس جدا کردن روغن از آب و تفاله است.
-
روغن زیتون بی بو طی فرآیندی تصفیه میشود که بوی آن را از بین میبرد. این فرآیند شامل تصفیه روغن با مواد شیمیایی، حرارت و یا بخار است.
اینکه روغن زیتون بیبو بهتر است یا بابو، به نیازها و ترجیحات فردی شما بستگی دارد. در اینجا خلاصهای از تفاوتهای کلیدی بین روغن زیتون بی بو و با بو را در قالب جدول آوردهایم:
طعم و بو |
ماندگاری |
نقطه دود |
خواص |
|
طعم و بوی قوی و دلپذیری دارد. |
روغن زیتون بکر بودار ماندگاری کمتری دارد. |
نقطه دود پایینتری دارد و برای پخت و پز در دمای بالا مناسب نیست. |
سرشار از آنتیاکسیدانها و ویتامین E است و فواید زیادی برای سلامتی دارد. |
روغن زیتون بودار |
بوی خنثی و طعم ملایمی دارد. |
روغن زیتون بکر بوگیری شده به دلیل فرآیند تصفیه، ماندگاری بیشتری نسبت به روغن زیتون بابو دارد. |
نقطه دود بالاتری دارد و برای سرخ کردن و پخت و پز در دمای بالا مناسبتر است. |
آنتیاکسیدانها و ویتامین E کمتری دارد. |
روغن زیتون بدون بو |
در نهایت، بهترین راه برای انتخاب بین روغن زیتون بی بو و با بو این است که هر دو را امتحان کنید و ببینید کدام را بیشتر دوست دارید.
خرید روغن زیتون
قیمت روغن زیتون به عوامل مختلفی مانند برند، نوع روغن زیتون، حجم و محل خرید آن بستگی دارد. میتوانید روغن زیتون را از فروشگاههای مواد غذایی، عطاریها و یا به صورت آنلاین خریداری کنید. در فروشگاه اینترنتی ترا ارگانیک روغن زیتون اصل و درجه یک با قیمت مناسب عرضه میشود و میتوانید به راحتی این محصول را به صورت عمده یا خرده سفارش دهید.
خواص روغن زیتون برای سلامت پوست و مو
روغن زیتون به دلیل داشتن خواص مغذی و آنتیاکسیدانی، فواید بسیاری برای پوست و مو دارد. از جمله این فواید میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مرطوب کننده پوست و مو: روغن زیتون میتواند به عنوان یک مرطوب کننده طبیعی برای پوست و مو استفاده شود. این روغن به پوستهای خشک و دهیدراته و موهای خشک و شکننده رطوبت میبخشد.
کاهش چین و چروک: روغن زیتون خاصیت ضد پیری دارد و میتواند به افزایش تولید کلاژن و الاستین در پوست کمک کند و چین و چروک و خطوط ریز را کاهش دهد.
ضد التهاب: روغن زیتون دارای خواص ضد التهابی است و میتواند به کاهش قرمزی و تورم ناشی از آکنه، اگزما، پسوریازیس و سایر بیماری های پوستی کمک کند.
محافظت از پوست در برابر آفتاب: روغن زیتون حاوی آنتی اکسیدانهایی است که میتوانند از پوست در برابر آسیبهای ناشی از اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت کنند.
درمان آکنه: روغن زیتون میتواند به درمان آکنه و جوشهای صورت و جلوگیری از ایجاد آنها کمک کند.
تقویت مو: روغن زیتون به ساقه مو نفوذ کرده و آن را از داخل تقویت میکند و میتواند به جلوگیری از ریزش مو کمک کند.
جلوگیری از موخوره: روغن زیتون میتواند به جلوگیری از موخوره و ترمیم موهای آسیبدیده کمک کند.
کاهش التهاب پوست سر: روغن زیتون میتواند به کاهش التهاب پوست سر و درمان شوره سر کمک کند.
نرم کننده مو: روغن زیتون موهای خشک و وز را نرم و لطیف میکند.
ضخیم شدن مو: روغن زیتون با افزایش ضخامت مو، به پرپشت شدن آن کمک میکند.
مزایای روغن زیتون برای یبوست
روغن زیتون بهعنوان یک درمان خانگی رایج برای یبوست شناخته میشود. این روغن به دلیل داشتن چربیهای سالم و آنتیاکسیدانها میتواند به نرم شدن مدفوع و دفع آسانتر آن کمک کند. فواید استفاده از روغن زیتون برای یبوست:
-
روانسازی روده: روغن زیتون با خاصیت روانکنندگی، به عبور راحتتر مدفوع از روده کمک میکند.
-
نرم کردن مدفوع: روغن زیتون با جذب آب به مدفوع، آن را نرمتر کرده و دفع آن را آسانتر میکند.
-
تحریک حرکات روده: روغن زیتون میتواند به تحریک حرکات روده و افزایش انقباضات آن کمک کند.
نحوه استفاده از روغن زیتون برای یبوست:
بهترین راه برای استفاده از روغن زیتون برای یبوست، مصرف خوراکی آن است. میتوانید یک قاشق غذاخوری روغن زیتون را صبح ناشتا با معده خالی میل کنید. همچنین میتوانید از روغن زیتون در پخت و پز و سالاد نیز استفاده کنید. مخلوط کردن یک قاشق غذاخوری روغن زیتون با یک لیوان آب پرتقال یا شیر گرم، میتواند به طعم بهتر آن و افزایش اثربخشی آن در درمان یبوست کمک کند. مقدار مصرف روغن زیتون برای یبوست برای بزرگسالان 1 تا 3 قاشق غذاخوری در روز و برای کودکان 1 تا 2 قاشق چای خوری در روز میباشد.
نکاتی در مورد استفاده از روغن زیتون برای یبوست:
-
مصرف بیش از حد روغن زیتون میتواند منجر به اسهال شود. بنابراین، از مصرف بیش از حد آن خودداری کنید.
-
اگر باردار هستید یا شیر میدهید، قبل از مصرف روغن زیتون برای یبوست با پزشک خود مشورت کنید.
-
اگر یبوست شما مزمن است یا با علائمی مانند درد شکم، خونریزی مقعدی یا کاهش وزن همراه است، به پزشک مراجعه کنید.
درمان خشکی واژن با روغن زیتون
خشکی واژن مشکلی رایج است که میتواند در هر سنی رخ دهد، اما بیشتر در زنان یائسه دیده میشود. این مشکل میتواند باعث درد، خارش و سوزش شود. روغن زیتون دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که میتواند به مرطوب شدن و التیام بافتهای واژن کمک کند و یک درمان خانگی محبوب برای خشکی واژن است. چند قطره روغن زیتون را روی انگشتان خود بمالید و به آرامی داخل واژن خود ماساژ دهید. همچنین میتوانید یک تامپون را به روغن زیتون آغشته کرده و به مدت چند ساعت در واژن خود قرار دهید.
خواص ماساژ بیضه با روغن زیتون
روغن زیتون به دلیل خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی، انتخابی ایدهآل برای ماساژ بیضه است و فواید متعددی برای سلامتی مردان دارد. چند قطره روغن زیتون را روی دستهای خود بمالید و بیضهها را به آرامی با حرکات دایرهای ماساژ دهید. به مدت 5 تا 10 دقیقه ماساژ را ادامه دهید. از جمله فواید:
-
افزایش گردش خون در این ناحیه و بهبود نعوظ و افزایش میل جنسی
-
کاهش درد و ناراحتی ناشی از واریکوسل، التهاب بیضه و سایر مشکلات بیضه
-
افزایش تولید اسپرم و بهبود کیفیت اسپرم
خواص مالیدن روغن زیتون به کف پا
مالیدن روغن زیتون به کف پا فواید متعددی برای سلامتی دارد، از جمله:
-
پوست کف پا زرا نرم و لطیف کرده و از خشکی و ترک خوردگی آن جلوگیری میکند.
-
ماساژ کف پا با روغن زیتون میتواند به کاهش درد و التهاب ناشی از فاشیای کف پا، آرتروز و سایر مشکلات پا کمک کند.
-
ماساژ کف پا با روغن زیتون، گردش خون در پاها را افزایش میدهد و خستگی و ورم پاها را رفع میکند.
-
ماساژ کف پا با روغن زیتون میتواند به آرامش اعصاب و کاهش استرس و اضطراب و بهبود خواب کمک کند.
مصرف روغن زیتون در بارداری
روغن زیتون یک ماده مغذی و مفید است که میتواند در دوران بارداری فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. همچنین، ماساژ شکم با روغن زیتون در بارداری یک روش محبوب برای تسکین درد و ناراحتی از کشش عضلات و رباطها، افزایش آرامش و بهبود گردش خون در رحم و جفت است. با این حال، باید در مصرف آن احتیاط کرده و قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید. از جمله فواید روغن زیتون در بارداری:
-
کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری
-
کاهش خطر ابتلا به پره اکلامپسی
-
مرطوب کردن پوست و جلوگیری از ترکهای پوستی
بهترین زمان خوردن روغن زیتون برای لاغری
در مورد بهترین زمان خوردن روغن زیتون برای لاغری نظرات مختلفی وجود دارد. برخی متخصصان معتقدند که مصرف روغن زیتون ناشتا به دلیل تحریک هورمونهای چربیسوز و افزایش متابولیسم، میتواند به لاغری کمک کند. از طرف دیگر، برخی دیگر مصرف روغن زیتون قبل از وعدههای غذایی را به دلیل ایجاد حس سیری و کاهش اشتها، مؤثرتر میدانند. در نهایت، بهترین زمان خوردن روغن زیتون برای لاغری به عواملی مانند عادتهای غذایی، وضعیت سلامتی و ترجیحات شخصی شما بستگی دارد. در ادامه چند روش مصرف روغن زیتون برای لاغری را به شما پیشنهاد میدهیم:
-
مصرف ناشتا: یک قاشق غذاخوری روغن زیتون را به همراه آب ولرم و یک قاشق چایخوری عسل مخلوط و صبح ناشتا میل کنید.
-
مصرف قبل از وعدههای غذایی: 15 تا 30 دقیقه قبل از هر وعده غذایی، یک قاشق غذاخوری روغن زیتون را به تنهایی یا همراه با سالاد میل کنید.
-
اضافه کردن به غذا: میتوانید روغن زیتون را به سس سالاد، سوپ، خورشت و سایر غذاها اضافه کنید.
نکاتی برای نگهداری و مصرف روغن زیتون خوراکی
روغن زیتون خوراکی یک ماده مغذی و مفید است که میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. با این حال، باید در مصرف آن احتیاط کرد و از آن در حد اعتدال استفاده کرد. برای بهرهگیری از فواید سلامتی بیشتر، از روغن زیتون بودار استفاده کنید. البته از روغن زیتون برای مصارف آرایشی و بهداشتی نیز میتوانید استفاده کنید. بعد از خرید روغن زیتون با بو، آن را در جای خنک و تاریک نگهداری کنید.
سوالات متداول
آیا روغن زیتون پوست را سفید میکند؟
هرچند روغن زیتون فواید زیادی برای پوست دارد، به طور مستقیم پوست را سفید نمیکند. این روغن به دلیل داشتن آنتیاکسیدانها، ممکن است تا حدی به روشن شدن رنگ پوست کمک کند، اما تاثیری بر رنگدانههای ملانین پوست ندارد و به طور مستقیم لکهای قهوهای و تیرگی پوست را از بین نمیبرد.
آیا روغن زیتون پوست را تیره میکند؟
خیر، روغن زیتون پوست را تیره نمیکند. برخی از افراد ممکن است بعد از استفاده از روغن زیتون، متوجه تیرگی پوست خود شوند. این امر میتواند به دلیل استفاده از روغن زیتون تصفیه شده یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید بلافاصله بعد از استفاده از روغن باشد.