روغن کنجد یک روغن خوراکی است که از دانههای کنجد به دست میآید. کنجد دانه کوچک و قهوهای مایل به زرد است که عمدتاً در آفریقا و هند یافت میشود. روغن کنجد طعمی منحصر به فرد و قوی دارد و به طور گستردهای در غذاهای آسیایی، بهخصوص در چین، ژاپن و کره استفاده میشود.
کاربردهای روغن کنجد
روغن کنجد را میتوان به روشهای مختلفی استفاده کرد، از جمله:
در آشپزی: روغن کنجد به دلیل طعم قوی و آجیلی که دارد، میتواند به عنوان یک چاشنی خوشمزه در آشپزی استفاده شود. همچنین این روغن سرشار از آنتیاکسیدانها، ویتامینها و مواد معدنی است و میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. روغن کنجد نقطه دود پایینی دارد و برای سرخ کردن مناسب نیست. روغن کانولا و روغن آفتابگردان، روغنهای مناسب برای سرخ کردن هستند که نقطه دود بالایی دارند. اگر میخواهید از روغن کنجد در آشپزی استفاده کنید، بهتر است از آن برای پختوپز، تفت دادن یا طعم دادن به غذا استفاده کنید.
در مصارف آرایشی و بهداشتی: روغن کنجد را میتوان به عنوان مرطوبکننده برای پوست و مو استفاده کرد. همچنین میتوان آن را به عنوان پاککننده آرایش یا روغن ماساژ به کار برد.
در مصارف دارویی: روغن کنجد در طب سنتی برای درمان برخی از بیماریها مانند یبوست و درد مفاصل استفاده میشود.
خواص روغن کنجد برای سلامتی
روغن کنجد سرشار از مواد مغذی از جمله چربیهای سالم، آنتیاکسیدانها، ویتامینها و مواد معدنی است و فواید سلامتی متعددی را ارائه میدهد، از جمله:
-
کاهش چربی خون: مطالعات نشان دادهاند که مصرف روغن کنجد میتواند به طور قابل توجهی سطح کلسترول و تری گلیسرید را در خون کاهش دهد.
-
کاهش خطر بیماریهای قلبی: روغن کنجد سرشار از چربیهای غیراشباع چندگانه است و میتواند به کاهش کلسترول بد و افزایش کلسترول خوب کمک کند و خطر بیماری قلبی عروقی مانند سکته قلبی و سکته مغزی را کاهش دهد.
-
خواص ضد التهابی: روغن کنجد دارای خواص ضد التهابی است و میتواند به کاهش التهاب در بدن کمک کند. التهاب مزمن با تعدادی از بیماریها از جمله بیماریهای قلبی، سرطان و آرتریت مرتبط است. این روغن میتواند آرتریت و درد مفاصل را نیز تسکین دهد.
-
تقویت سیستم ایمنی: روغن کنجد سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند ویتامین E است که میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. آنتیاکسیدانها از سلولها در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد محافظت میکنند.
-
کاهش خطر ابتلا به سرطان: روغن کنجد حاوی ترکیباتی شامل لیگنانها و سزامینول است است که رشد سلولهای سرطانی را مهار میکنند و بههمین دلیل میتواند به جلوگیری از سرطان کمک کند.
-
کاهش یبوست: روغن کنجد دارای خاصیت ملین است و میتواند به رفع یبوست کمک کند.
-
کاهش درد مفاصل: خاصیت ضد التهابی روغن کنجد به کاهش درد مفاصل کمک میکند.
-
بهبود سلامت دهان و دندان: روغن کنجد میتواند به از بین بردن باکتریها در دهان و دندان و جلوگیری از بیماریهای لثه کمک کند. روغن میخک نیز دارای خواص ضدعفونیکننده قوی است و میتواند با از بین بردن باکتریها و میکروبهای دهان به پیشگیری از عفونتها و بیماریهای دهان و دندان، مانند پلاک و آفت دهان کمک کند.
-
سلامت گوارش: روغن کنجد به هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک میکند. همچنین میتواند برای درمان زخم معده و التهاب روده مفید باشد.
-
سلامت استخوان: روغن کنجد به دلیل داشتن منیزیم میتواند به تقویت استخوانها و جلوگیری از پوکی استخوان کمک کند.
-
سلامت پوست و مو: روغن کنجد سرشار از ویتامین E است و علاوهبر مرطوب کردن پوست و مو، میتواند به کاهش التهاب آنها کمک کند و سلامت پوست و را بهبود بخشد.
علاوه بر این، روغن کنجد میتواند به کاهش استرس، افزایش انرژی و کاهش وزن نیز کمک کند.
فواید روغن کنجد برای پوست و مو
روغن کنجد سرشار از ویتامین E، ویتامین B، کلسیم، منیزیم و آهن است که برای سلامتی پوست و مو مفید هستند. این مواد مغذی میتوانند از خشکی پوست و ایجاد چین و چروک جلوگیری کنند و فواید زیادی برای پوست و مو دارد. برخی از این فواید عبارتند از:
-
مرطوب کننده: روغن کنجد میتواند به مرطوب شدن پوست و مو و جلوگیری از خشکی آنها کمک کند.
-
ضد التهاب: روغن کنجد دارای خواص ضد التهابی است که میتواند التهاب، قرمزی و خارش پوست و کف سر را کاهش دهد.
-
ضد پیری: روغن کنجد میتواند به کاهش چین و چروک و خطوط ریز پوست کمک کند.
-
محافظت در برابر آفتاب: روغن کنجد از پوست و مو در برابر آسیبهای ناشی از اشعه UV خورشید محافظت کند.
-
درمان آکنه: روغن کنجد دارای خواص ضد میکروبی است که میتواند به درمان آکنه کمک کند.
-
تقویت کننده مو: روغن کنجد به تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو کمک میکند.
-
درمان شوره سر: روغن کنجد دارای خواص ضد میکروبی است و به درمان شوره سر کمک میکند.
طریقه استفاده از روغن کنجد برای پوست و مو
به روشهای مختلف زیر میتوانید از روغن کنجد برای سلامت پوست و موی خود استفاده کنید:
-
به عنوان مرطوب کننده: چند قطره روغن کنجد را روی پوست خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید.
-
به عنوان پاک کننده آرایش: یک پد پنبهای را به روغن کنجد آغشته کنید و آرایش خود را پاک کنید.
-
به عنوان ماسک صورت: روغن کنجد را روی صورت خود بمالید و بگذارید 15 تا 20 دقیقه بماند، سپس با آب گرم بشویید.
-
به عنوان ماسک مو: روغن کنجد را روی موهای خود بمالید و بگذارید 30 دقیقه تا 1 ساعت بماند، سپس با شامپو بشویید.
-
به عنوان نرم کننده: بعد از شستشو، چند قطره روغن کنجد را به ساقه موهای خود بمالید.
روغن کنجد برای مردان
در طب سنتی، از روغن کنجد برای تقویت قوای جنسی و درمان برخی از مشکلات دستگاه تناسلی مردان مانند زود انزالی و ضعف نعوظ استفاده میشود. برخی از خواص روغن کنجد برای مردان عبارتند از:
-
افزایش میل جنسی: روغن کنجد به دلیل داشتن ویتامین E و اسیدهای چرب ضروری میتواند به افزایش میل جنسی کمک کند.
-
تقویت نعوظ: روغن کنجد میتواند به تقویت نعوظ و درمان ناتوانی جنسی کمک کند.
-
درمان زود انزالی: روغن کنجد به درمان زود انزالی و افزایش زمان انزال کمک میکند.
-
کاهش التهاب: روغن کنجد دارای خواص ضد التهابی است و میتواند به کاهش التهاب و عفونت در دستگاه تناسلی و بیضهها کمک کند.
-
افزایش تعداد اسپرم: مطالعات نشان داده است که مصرف روغن کنجد میتواند به افزایش تعداد اسپرم و بهبود کیفیت اسپرم کمک کند.
طریقه استفاده از روغن کنجد برای دستگاه تناسلی مردان:
چند قطره روغن کنجد را روی آلت تناسلی خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. همچنین، میتوانید روزانه 1 تا 2 قاشق چای خوری روغن کنجد را به صورت خوراکی مصرف کنید.
خواص روغن کنجد برای لاغری
روغن کنجد به دلیل داشتن خواص زیر میتواند به کاهش وزن و لاغری کمک کند:
-
افزایش متابولیسم بدن: روغن کنجد به دلیل داشتن اسیدهای چرب غیراشباع میتواند به افزایش متابولیسم و چربی سوزی کمک کند.
-
کاهش اشتها: روغن کنجد میتواند به کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری کمک کند.
-
افزایش احساس سیری: روغن کنجد به دلیل داشتن فیبر میتواند به افزایش احساس سیری و جلوگیری از ریزه خواری کمک کند.
-
بهبود هضم: روغن کنجد میتواند به هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک کند.
طریقه استفاده از روغن کنجد برای لاغری:
میتوانید روزانه 1 تا 2 قاشق چای خوری روغن کنجد را به صورت خوراکی مصرف کنید، یا چند قطره روغن کنجد را روی شکم خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید.
روغن کنجد برای کبد چرب
برخی مطالعات نشان دادهاند که روغن کنجد ممکن است فوایدی برای کبد چرب داشته باشد. این روغن دارای خواص ضد التهابی است و التهاب در کبد را کاهش میدهد. همچنین، آنزیمهای کبدی که برای عملکرد صحیح کبد ضروری هستند را افزایش میدهد و میتواند به کاهش چربی کبد کمک کند. میتوانید روزانه 1 تا 2 قاشق چای خوری روغن کنجد را به غذاهایی مانند سالاد و سس اضافه کرده و به صورت خوراکی مصرف کنید.
اما توجه داشته باشید که روغن کنجد کالری بالایی دارد و مصرف بیش از حد آن میتواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود. چاقی یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی است. همچنین، روغن کنجد ممکن است حاوی سمومی مانند آفلاتوکسین باشد. آفلاتوکسینها میتوانند به کبد آسیب برسانند. بنابراین، مصرف بیش از حد آن می تواند به کبد آسیب برساند.
طبع روغن کنجد چیست؟
طبع روغن کنجد گرم و تر است و مصرف آن برای افراد سرد مزاج فواید زیادی دارد. اما افراد گرم مزاج، افراد مبتلا به بیماریهای گرمیبخش و خانمهای باردار باید در مصرف آن احتیاط کنند.
آیا روغن کنجد برای پخت و پز مناسب است؟
روغن کنجد به دلیل طعم قوی و دلپذیر و فواید سلامتی متعددی که دارد، میتواند انتخابی مناسب برای پخت و پز باشد. اما از روغن کنجد برای پخت و پز در دمای بالا استفاده نکنید. حرارت بالا میتواند برخی از مواد مغذی موجود در روغن کنجد را از بین ببرد و سموم را افزایش دهد.
معایب استفاده از روغن کنجد در پخت و پز:
-
قیمت بالا: روغن کنجد در مقایسه با سایر روغنهای پخت و پز مانند روغن نباتی یا روغن کانولا گرانتر است.
-
طعم غالب: طعم قوی روغن کنجد ممکن است در برخی از غذاها مطلوب نباشد.
-
حساسیت: برخی افراد ممکن است به دانههای کنجد حساسیت داشته باشند و مصرف روغن کنجد برای آنها مضر باشد.
روغن کنجد در بارداری
روغن کنجد در بارداری فواید و مضراتی دارد که باید قبل از مصرف آنها را در نظر بگیرید.
فواید روغن کنجد در بارداری:
این روغن منبع غنی از ویتامینها و مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و آهن است که برای سلامتی مادر و جنین ضروری هستند. روغن کنجد به دلیل داشتن آهن و فیبر، میتواند از کم خونی و یبوست در دوران بارداری جلوگیری کند.
مضرات روغن کنجد در بارداری:
مصرف بیش از حد روغن کنجد در دوران بارداری، میتواند احتمال افزایش وزن و خطر زایمان زودرس را افزایش دهد.
در نهایت، انتخاب روغن کنجد در دوران بارداری به شرایط و نیازهای شما بستگی دارد. با مشورت با پزشک خود میتوانید از فواید روغن کنجد در دوران بارداری بهرهمند شوید و از مضرات آن جلوگیری کنید.
تفاوت روغن کنجد با روغن ارده کنجد
روغن کنجد و روغن ارده دو محصول مجزا هستند که از دانههای کنجد تهیه میشوند و از جهات زیادی با هم فرق دارند. تفاوتهای اصلی این دو روغن عبارتند از:
1. از نظر روش تهیه:
روغن کنجد با دستگاه پرس سرد و از طریق تحت فشار قرار دادن دانههای کنجد با پوست تهیه میشود، اما روغن ارده کنجد از دانه کنجد بدون پوست و بو داده شده تهیه میشود.
2. از نظر طعم و بو:
روغن کنجد طعم و بوی ملایمی دارد، اما روغن ارده کنجد طعم و بوی قویتر و کنجدی دارد.
3. از لحاظ رنگ:
روغن کنجد معمولا بیرنگ یا زرد روشن است، اما روغن ارده کنجد به رنگ قهوهای روشن است.
4. از نظر ارزش غذایی:
روغن کنجد سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع، ویتامین E و آنتیاکسیدانها است، روغن ارده کنجد سرشار از فیبر، پروتئین و ویتامینهای گروه B است.
5. از نظر خواص:
روغن کنجد فواید متعددی برای سلامتی قلب، گوارش، پوست و مو دارد، روغن ارده کنجد فواید متعددی برای سلامتی گوارش، قلب و عضلات دارد.
6. از نظر قیمت:
روغن ارده به طور معمول گرانتر از روغن کنجد است.
تشخیص روغن کنجد اصل
تشخیص روغن کنجد اصل از تقلبی میتواند دشوار باشد، اما چند روش وجود دارد که میتوانید امتحان کنید:
-
بو: روغن کنجد اصل بوی ملایم و مشخصی دارد. در صورتی که روغن کنجد بوی عجیب، تلخ یا فاسدی داشته باشد، ممکن است نشانهای از تقلبی بودن روغن باشد.
-
رنگ: روغن کنجد اصل بی رنگ یا زرد روشن است. روغن کنجد تقلبی ممکن است رنگی تیرهتر یا کدرتر داشته باشد.
-
طعم: روغن کنجد اصل طعمی ملایم و کمی تلخ دارد. روغن کنجد تقلبی ممکن است طعمی تند یا نامطبوع داشته باشد.
-
حلالیت: روغن کنجد اصل در آب حل نمیشود. اگر چند قطره روغن کنجد را در آب بریزید، باید روی سطح آب شناور بماند. روغن کنجد تقلبی ممکن است در آب حل شود یا به ته ظرف ته نشین شود.
-
نقطه دود: روغن کنجد اصل نقطه دود بالایی دارد. اگر روغن کنجد را در دمای بالا حرارت دهید، باید قبل از دود کردن، به رنگ قهوه ای روشن درآید. روغن کنجد تقلبی ممکن است در دمای پایین دود کند.
-
آزمایش یخچال: روغن کنجد اصل در یخچال سفت میشود. اگر روغن کنجد را در یخچال قرار دهید، باید پس از چند ساعت سفت شود. روغن کنجد تقلبی ممکن است در یخچال سفت نشود یا فقط کمی سفت شود.
بهترین راه برای اطمینان از اصل بودن محصول، خرید روغن کنجد از برندهای معتبر و شناخته شده است. فروشگاه اینترنتی ترا ارگانیک انواع روغنهای طبیعی و اصل را بدون واسطه به مصرف کننده عرضه میکند و با قیمت مناسب و اطمینال خاطر میتوانید روغن مورد نظر خود را خریداری نمایید.
مضرات روغن کنجد
روغن کنجد به طور کلی بیخطر است، البته، مصرف بیش از حد هر نوع روغنی، از جمله روغن کنجد، میتواند برای سلامتی مضر باشد. همچنین، مصرف این روغن در برخی افراد ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. این عوارض جانبی عبارتند از:
-
حساسیت: برخی افراد به دانههای کنجد حساسیت دارند و ممکن است پس از مصرف روغن کنجد دچار واکنش آلرژیک شوند. علائم واکنش آلرژیک میتواند شامل کهیر، خارش، تورم، مشکلات تنفسی و آنافیلاکسی باشد.
-
مشکلات گوارشی: مصرف بیش از حد روغن کنجد ممکن است باعث مشکلات گوارشی مانند اسهال، نفخ و درد شکم شود.
-
اختلالات خونریزی: روغن کنجد ممکن است زمان لخته شدن خون را افزایش دهد. افراد مبتلا به اختلالات خونریزی باید با احتیاط از این روغن استفاده کنند.
-
تداخلات دارویی: روغن کنجد ممکن است با برخی داروها، مانند داروهای رقیق کننده خون، تداخل داشته باشد.
-
کاهش قند خون: روغن کنجد ممکن است قند خون را کاهش دهد. اگر دیابت دارید، قبل از مصرف روغن کنجد با پزشک خود صحبت کنید.
نکاتی برای مصرف روغن کنجد و جلوگیری از عوارض جانبی آن
روغن کنجد یک خوراکی سالم و مغذی است که میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. با این حال، مهم است که آن را در حد اعتدال مصرف کنید و از عوارض جانبی احتمالی آن آگاه باشید.با در نظر گرفتن موارد مطرح شده میتوانید از فواید این روغن بهره ببرید.
-
قبل از استفاده از روغن کنجد، آن را روی قسمت کوچکی از پوست خود تست کنید تا مطمئن شوید که به آن حساسیت ندارید.
-
اگر از داروهای خاصی استفاده میکنید، قبل از مصرف روغن کنجد با پزشک خود مشورت کنید.
-
در صورت داشتن بیماریهای خاص مانند دیابت یا فشار خون بالا از مصرف خوراکی روغن کنجد خودداری کنید.
-
روغن کنجد را در حد اعتدال مصرف کنید.